هنگامی که فردی هم اعتیاد و هم علاوه بر آن، یک بیماری روانی مثل افسردگی داشته باشد، پزشکان می گویند که «تشخیص دوگانه» دارد. این عبارت به پزشکان، پرستاران و سایر کادر درمانی یادآوری می کند که این بیمار در مسیر بهبود خود با چالشها و موانع اضافی رو به روست.
| هنگامی که فردی هم اعتیاد و هم علاوه بر آن، یک بیماری روانی مثل افسردگی داشته باشد، پزشکان می گویند که «تشخیص دوگانه» دارد. این عبارت به پزشکان، پرستاران و سایر کادر درمانی یادآوری می کند که این بیمار در مسیر بهبود خود با چالشها و موانع اضافی رو به روست. افسردگی و سایر بیماریهای روانی، خطر ابتلا به اعتیاد را افزایش می دهند. در بین تمام افرادی که یک نوع بیماری روانی برای آنان تشخیص داده شده است، ۲۹ درصد دارای سوء مصرف دارو می باشند. افسردگی در بین کسانی که دارای سوء مصرف دارو هستند بیشتر از مردم عادی شایع است. ● چرا افسردگی می تواند به اعتیاد بینجامد؟ برخی از مردم برای رفع عوارض و نشانه های افسردگی به استفاده از داروهای غیرمجاز روی می آورند. پزشکان به این پدیده «خود درمانگری» می گویند. اثرات دارو می تواند موقتاً احساس غمگینی، گناه یا بی ارزش بودن را کاهش دهد. اما هنگامی که اثر آنها از بین رفت، احساسات بد دوباره باز خواهند گشت. این چرخه می تواند به استفاده مداوم و نهایتاً معتاد شدن بینجامد. پیامدهای افسردگی نیز می تواند شخص را به سوی اعتیاد سوق دهد. افراد افسرده معمولاً از ارتباطات اجتماعی کناره می گیرند و حتی ممکن است در حفظ شغل خود نیز مشکل پیدا کنند. آنان در بیشتر اوقات گوشه گیر و تنها هستند و بدون داشتن یک شبکه اجتماعی پشتیبان، برای آسایش و راحتی به دارو متوسل می شوند. برای این گونه افراد، وقت گذرانی با کسانی که آنان نیز سوء مصرف دارو دارند راحت تر و آسان تر است؛ زیرا انتظارات اجتماعی از آنان کمتر است. حتی برای کسانی که از دارو برای خود درمانگری استفاده نمی کنند و ارتباطات اجتماعی شان را از دست نداده اند، افسردگی احتمال خطر ابتلا به اعتیاد را افزایش می دهد. بسیاری از پزشکان گمان می کنند که همان چیزهایی که فرد را در مقابل افسردگی آسیب پذیر کرده است، آنان را بیشتر در معرض سوء مصرف دارو قرار می دهد. کسانی که افسردگی ندارند، می توانند داروی غیرمجاز مصرف کنند بدون آنکه با مشکلات بلند مدتی رو به رو گردند، اما انجام همین کارها برای کسانی که افسردگی دارند، به احتمال زیاد به اعتیاد آنان منجر می شود. ● چه موقع اعتیاد به افسردگی می انجامد؟ نشانه های اعتیاد و افسردگی ممکن است بسیار شبیه هم باشند. هنگامی که افسردگی به طور مستقیم به سوء مصرف دارو ارتباط داشته باشد و به طور مستقل وجود نداشته باشد، «تشخیص دوگانه» در نظر گرفته نمی شود بلکه به عنوان پیامد اعتیاد محسوب می گردد. برای مثال، چند مشکل روانی مستقیماً به کوکائین ارتباط دارند. سوء مصرف کوکائین می تواند به توهم، اضطراب، مشکل خواب، مشکل در روابط جنسی و یک نوع اختلال در خلق و خو که شامل افسردگی است، منجر گردد. اما پس از آنکه فرد مصرف کوکائین را قطع کند، مشکلات روانی عموماً بهتر می شوند. آمفتامین ها و داروهای تنفسی، همگی دارای اثرات مشابهی با کوکائین هستند. ● درمان هنگامی که فرد هم اعتیاد و هم افسردگی داشته باشد، یکی از نخستین گامهای درمان، دریافتن این نکته است که کدامیک از آنها اول به وجود آمده اند. این اطلاع می تواند از پرونده بیمار و تاریخچه مشکلات او به دست آید. بیمار شاید بتواند احساس افسردگی را که پیش از معتاد شدن داشته است، تشریح کند و یا ممکن است به توصیف خود درمانگری با دارو بپردازد. گاهی اوقات لازم است که ابتدا به فرد کمک شود تا مصرف دارو را کنار بگذارد و سپس برای افسردگی مورد ارزیابی قرار گیرد. اگر معلوم باشد که افسردگی، پیامد اعتیاد بوده است، درمان اعتیاد معمولاً تنها کاری است که باید انجام شود. اگر افسردگی به عنوان یک مسأله جداگانه هم مطرح باشد البته باید به آن نیز پرداخت. در این حالت درمان از طریق مشاوره های تخصصی و داروهای ضدافسردگی صورت می گیرد. |
| روزنامه قدس |