بازهم سرما و سرماخوردگی
پاییز و زمستان، فصل سرماخوردگی و شیوع بیماری‌های میکروبی و ویروسی است. متأسفانه اغلب میکروب‌ها و ویروس‌های مربوط به سرماخوردگی، از طریق هوا و تنفس قابل سرایت است. هر فردی می‌تواند با رعایت توصیه‌های زیر در سلامتی خود، خانواده و یا جامعه سهم مهمی داشته باشد.
علائم سرماخوردگی
احتقان بینی، التهاب سینوسها، عطسه، گلودرد، سرفه، سردرد، تب، آبریزش بینی، کاهش حس بویایی و چشایی، درد عضلانی، بیا‌شتهایی، خستگی و ضعف.
بازهم سرما و سرماخوردگی
سایت وزارت بهداشت
پاییز و زمستان، فصل سرماخوردگی و شیوع بیماری‌های میکروبی و ویروسی است. متأسفانه اغلب میکروب‌ها و ویروس‌های مربوط به سرماخوردگی، از طریق هوا و تنفس قابل سرایت است. هر فردی می‌تواند با رعایت توصیه‌های زیر در سلامتی خود، خانواده و یا جامعه سهم مهمی داشته باشد.
علائم سرماخوردگی
احتقان بینی، التهاب سینوسها، عطسه، گلودرد، سرفه، سردرد، تب، آبریزش بینی، کاهش حس بویایی و چشایی، درد عضلانی، بیا‌شتهایی، خستگی و ضعف.
توصیه‌های بهداشتی درباره سرماخوردگی:
- برای اینکه زودتر حالتان بهتر شود در خانه بمانید و استراحت کنید.
- استراحت کردن و گرم نگاهداشتن بدن بسیار مهم می‌باشد.
- آب و مایعات گرم (مانند شیر) زیاد بنوشید.
- برای اینکه زودتر خوب شوید آب پرتقال بخورید.
- استفاده از پوشش مناسب در روزهای سرد باعث پیشگیری از ابتلا به بیماری می‌شود.
- در روزهای سرد زمستان، لباس گرم و مناسب بپوشید.
- وقتی بیرون می‌روید حتماً با کلاه و شال گردن خود را بپوشانید.
- غذاهای پرکالری مصرف کنید.
- غذاهای گرم مانند سوپ بخورید.
- اگر سرما خوردید داروهایتان را مرتب و سر وقت بخورید.
- در صورت بروز تب حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- چنانچه مجبورید به مدرسه بروید حتماً ماسک بزنید.
- اگر سرما خوردید به بچه‌های دیگر خوراکی تعارف نکنید.
- از یک رژیم غذایی معتدل سرشار از ویتامین‌ها استفاده کنید.
- یک رژیم غذایی حاوی ویتامین C می‌تواند از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری کند.
- قبل از هر وعده غذایی و بعد از توالت دستانتان را بشویید. شستشوی مرتب دستها بهترین راهکار پیشگیری از سرماخوردگی است.
- بیشتر ویروس‌های سرماخوردگی از طریق تماس مستقیم منتشر می‌شوند.
- موقع سرفه یا عطسه حتماً باید جلوی دهان خود را با دستمال کاغذی بگیرید تا از پخش میکروب در فضا جلوگیری شود، سپس آن را دور بیندازید.
- اگر دستمال ندارید سرخود را از افرادی که نزدیک شما هستند به طرف دیگر چرخانده و به فضای آزاد سرفه کنید.
- به بچه‌های مریض و سرماخورده نزدیک نشوید و با آنها بازی نکنید.
- سعی کنید با بیمارانی که سرماخوردگی دارند اصلاً تماس نداشته باشید.
- عادت‌های غلط مثل مالش چشم و یا دستکاری دهان و بینی با انگشتان را کنار گذاشته و یا بصورت منظم دستها شسته شوند.
- زیرناخن‌ها را هر روز تمیز کنید زیرا زیرناخن یکی از محل‌های تجمع میکروب است.
- هنگام شب باید یک بالشت اضافی زیر سر قرار داده شود تا گرفتگی بینی کاهش یابد.
- تخلیه مرتب بینی در تسریع دفع ویروس از بدن موثر است.
- اگر کسی را دیدی که در حال عطسه و سرفه است، از آنها دوری کنید.
- محیط‌های بسته‌ای مثل اتوبوس، مدرسه محل مناسبی برای رشد میکروب می‌باشد.
- از استفاده مشترک از لیوان یا سایر ظروف غذا خودداری کنید.
- ظروف غذاخوری و لوازم بهداشتی در طول سرماخوردگی باید مجزا باشد.
- برای مرطوب شدن هوا و تنفس بهتر از دستگاه بخور استفاده کنید.
- برای کاهش علایم گلودرد یک قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب گرم مخلوط کرده و غرغره کنید.
- حمام آب گرم بگیرید.
مراقبت و درمان‌های بدون نسخه‌ای
علائم | درمان خانگی | داروهای غیرنسخه‌ای |
گرفتگی بینی | بخور دادن، استفاده از قطره‌های آب نمک | داروهای دکونژستانت خوراکی (فنیل افرین) |
آبریزش بینی | تمیز کردن بینی و حتماً شستن دستها بعد از آن | داروهای آنتی هیستامین (دیفن هیدرامین و کلرفنیرامین) |
گلو درد | غرغره کردن آب، خوردن چای و شیر داغ | آب نبات‌های مکیدنی حاوی منتول و بنزوکائین، مسکن‌ها (استامینوفن) |
سرفه همراه با خلط | افزایش مصرف مایعات | اکسپکتورانت (گایا فنزین) |
سرفه خشک | بخورد دادن، مصرف مایعات | ضد سرفه (دکسترومتورفان) |
تب و درد ماهیچه‌ای | کمپرس آب سرد، استراحت، استفاده از حوله گرم | ضد درد و تب (استامینوفن) |
اشک‌ریزی | جلوگیری از تماس با عوامل آلرژیک و تحریک کننده | آنتی هیستامین دکونژستانت (دیفن هیدرامین و فنیل افرین) |
توصیه‌های دارویی
- هرگز آنتی‌بیوتیک‌ها را برای عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا استفاده نکنید.
- هرگز آنتی‌بیوتیکی که برای درمان شما داده شده را در زمان دیگر و یا برای افراد دیگر استفاده نکنید.
- حتماً دوره درمان آنتی‌بیوتیک را کامل کنید.
- آنتی‌بیوتیک‌ها را حتماً سر ساعت گفته شده مصرف کنید.
- هرگز بدون تشخیص و تجویز پزشک آنتی‌بیوتیک مصرف نکنید.
نکات قابل توجه
- علل عفونی به دو گروه عمده میکروبی و ویروسی تقسیم می‌شود. بیش از 90 درصد موارد سرماخوردگی علت‌های ویروسی دارد که اکثر آنها نه تنها نیازی به درمان آنتی‌بیوتیکی ندارند، بلکه مصرف این گروه داروها دوره آنها را طولانی‌تر نیز می‌کند.
- در موارد میکروبی، شاخص‌ترین مورد، گلودرد چرکی است. البته گلو درد چرکی در بسیاری از حالت‌ها به علت ویروس است و نیازی به درمان آنتی‌بیوتیکی ندارد، هرچند ترشحات غلیظ سبزرنک در انتهای حلق دیده شود.
در مواقعی که عامل گلودرد میکروب خاصی به نام استرپتوکوک باشد، آنگاه نیاز مبرم به تجویز پنی‌سیلین تزریقی و یا درمان خوراکی آنتی‌بیوتیکی آن هم به مدت 10 روز می‌باشد.
مصرف چرک خشک کن تنها در حالت‌های بسیار ویژه لازم است و این که کی و چه مقدار تجویز شود فقط در صلاحیت پزشک است.
مصرف بی‌رویه و بی‌دلیل چرک خشک‌کن‌ها، علاوه بر بروز عوارض جانبی ناخواسته دارویی، موجب مقاومت میکروبی افراد جامعه می‌شود.