ناسزاگویی از کجاست؟

مادر… یعنی چی؟
مادر، اول خواست خودش را بزند به آن راه که اصلا نشنیده
اما دختربچه بدجوری پاپیچ شده بود و دست بردار نبود
می خواست بداند معنی حرف آن مرد که می خواست از ماشین مامان جلو بزند، چیست؟
«
چرا مامان آن قدر عصبانی شده بود؟»مادر کم مانده بود گریه اش بگیرد


مادر… یعنی چی؟
مادر، اول خواست خودش را بزند به آن راه که اصلا نشنیده
اما دختربچه بدجوری پاپیچ شده بود و دست بردار نبود
می خواست بداند معنی حرف آن مرد که می خواست از ماشین مامان جلو بزند، چیست؟
«
چرا مامان آن قدر عصبانی شده بود؟»مادر کم مانده بود گریه اش بگیرد
و توی این حال و اوضاع باید جواب سوال دخترش را می داد؟ اما چه جوابی؟
توی این فکر بود که دختر دوباره پرسید: «مامان … یعنی چی؟»ناسزاگویی، توهین و بددهنی متاسفانه خیلی دور از زندگی امروزه ما نیست؛
زندگی ای که مشکلات اقتصادی، اجتماعی و بی حوصلگی زندگی مدرن، شدت آن را بیشتر کرده است.از ریشه های این رفتار گرفته تا مجازات های آن در جوامع مختلف،
برخورد با بچه های بددهن و چیزهای دیگری از این قبیل

فحش از کجا می آید؟
فحش عبارت است از اینکه انسان امور بد و زشت را به واسطه کلمات صریح
و در بعضی موارد رکیک و زننده بیان کندو بیشتر اوقات به وسیله الفاظ مربوط به مسایل #### به کار می رود
و افراد لاابالی و بی شرم و حیا آن عبارات را صریحا بر زبان جاری می کنند
در روایات ما آمده است که خداوند باحیا و کریم است و عفت و غیرت می ورزد و الفاظ رکیک در کلامش نیست
رسول اکرم (ص) می فرماید:
خداوند بهشت را بر هر فحاش بی آبرو و کم شرمی که باکی از آنچه گوید و آنچه به او گویند ندارد حرام کرده است
انسان به خودی خود و در شرایطی که از انسانیت خود دور نشده است از به زبان آوردن الفاظ زشت و رکیک امتناع می کند
اما کم کم با دور شدن از مدار انسانیت و نزدیک شدن به محدوده خصایص حیوانی
ذکر چنین الفاظی برایش عادی شده و گاهی به عادت تبدیل می شود.امام علی (ع) می فرماید: «سنت و منش انسان های پست، بدگویی و بدزبانی استبه این نکته مهم توجه کنید که
ناسزا و دشنام در اصطلاح و کاربردهای عمومی شامل عیب جویی و گفتن عیب دیگران نیز می شود
و بنابراین ناسزاگویی شامل هر نوع سخن زشتی است که موجب رنجش شخص مقابل شده و تحت تاثیر آن، منفعل شود
ریشه و خاستگاه ناسزاگویی را باید در دشمنی آدم ها جستجو کرد
دشمنی در انسان ها باعث می شود واکنش های متفاوت و متعددی از خودشان نشان دهند
که از جمله این واکنش ها می توان به مبارزه و مقابله به شکل گفتاری اشاره کرد
به عبارتی فرد با ناسزاگویی و ترور شخصیت سعی می کند طرف مقابل را در منگنه قرار دهد.به عبارتی کینه و عداوت خاستگاه بسیاری از دشنام ها و ناسزاگویی هاست (سوره انعام آیه ۱۰۸)عامل دیگر ناسزاگویی، جهل و نادانی است
بسیاری از افراد از روی جهل به دو صورت دیگری را می آزارند.یکی جهل به این معنا که نمی دانند این نوع رفتار هم در گوینده و هم در شنونده آثار بد و زیانباری دارد
دوم آنکه چون شناخت کامل و درستی از طرف مقابل ندارند به عیب جویی و دشنام او روی می آورند
و گمان می کنند چنین عیبی در شخص موردنظر وجود دارد
از ریشه های دیگر دشنام تضاد و اختلاف بینشی و نگرش اعتقادی است
و بعضی ها به دلیل تضادهای اجتماعی و اعتقادی با دیگران،
آنها را متهم به امور و عیوبی کرده، بر آن اساس داوری کرده و ناسزا می گویند
به عبارتی کفر و نفاق عاملی برای دشنام و ناسزاگویی است (سوره نساء آیه ۶۴)ناسزاگویی در طبقات مرفه و بالای اجتماعی هم دیده می شود
بعضی افراد رفاه زده به راحتی دشنام می دهند و طبقات ضعیف تر اقتصادی را پایین تر از خود دانسته
و به خود اجازه می دهند با آنها با ناسزا و نام های زشت صحبت کنند

ناسزاگویی جنبه مثبت هم دارد؟
گاهی مطرح می شود که ناسزاگویی در تخلیه فشارهای عصبی و عاطفی موثر است.در یک تحقیق، دانشمندان انگلیسی متوجه شدند
داوطلبانی که در تحقیق آنها شرکت داشته اند و به اراده و اختیار خودشان ناسزاگویی کرده اند
توانسته اند در مقایسه با گروهی که فحاشی نکرده بودند، مدت طولانی تری درد فیزیکی را تحمل کنند
محققان دانشکده روان شناسی دانشگاه کیل در انگلستان از ۶۴ داوطلب خواستند
یک دست خود را در ظرفی پر از یخ فرو کنند و تا جایی که تحمل دارند آن را همان جا نگه دارند
آنها از داوطلبان خواستند در حالی که دستی در توده یخ فرو کرده اند یک کلمه ناسزا را که خودشان انتخاب کرده اند، دایم تکرار کنند
این آزمایش یک بار دیگر تکرار شد اما این بار داوطلبان باید از گفتن ناسزا خودداری می کردند
در مواردی که افراد فحش داده بودند توانستند بیشتر دوام آورده و تا ۲ دقیقه (در مقابل یک دقیقه و ۱۵ ثانیه گروه دوم) طاقت بیاورند.دکتر ریچارد استیونز که سرپرستی این تحقیقات را بر عهده داشت می گوید:
«
در حالی که دلیل و چگونگی این ارتباط روشن نیست، این باور وجود دارد که فحاشی درد را کاهش می دهد
چون فحاشی به طور غریزی واکنش «جنگ یا گریز» را در انسان فعال می کنداو می گوید: «اگر واکنشی عاطفی وجود داشته باشد، تحمل و طاقت انسان در برابر درد افزایش پیدا می کندالبته دکتر استیونز یادآوری کرد که ناسزاگویی برای کاهش درد فقط زمانی موثر است که
فرد در محاوره های روزمره خود عادت نداشته باشد ناسزا بگوید.ضمنا راه های تخلیه عاطفی دیگری نیز وجود دارد که می توان از آن
برای افزایش تحمل و طاقت در برابر مشکلات استفاده کرد که قطعا به ناسزاگویی ارجحیت دارند.

سه ماه زندان برای ناسزاگویی
در کشورهای مختلف، قوانین و مجازات های خاصی برای فحاشی و ناسزاگویی در نظر گرفته می شود.به عنوان مثال یک دختر ۱۸ ساله انگلیسی به حکم قاضی دادگاه به جرم
ناسزاگویی به دوستش و تهدید کردن وی به مرگ در فیس بوک به سه ماه زندان محکوم شد
ضمنا او به مدت ۵ سال اجازه ندارد در هیچ وب سایتی پیغام بگذارد
در قوانین کیفری ایران فحاشی جرم شناخته شده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده است
به موجب ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی:
«
توهین به افراد از قیبل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد،
به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد بودضمنا در قانون مجازات اسلامی هجو و اهانت جرم محسوب شده و مستوجب مجازات است.به موجب ماده ۷۰۰ قانون مذکور:
«
هر کس به نظم یا نثر به صورت کتبی یا شفاهی کسی را هجو کند و یا هجویه را منتشر کند به حبس از یک تا شش ماه محکوم می شودهمچنین براساس ماده ۶۰۸ قانون یاد شده
اهانت به افراد جرم محسوب شده و شخص مرتکب به مجازات شلاق و یا جزای نقدی محکوم خواهد شد.

اولین تیر دشنام به خود دشنام گو اصابت می کند
از آثار و پیامدهای دشنام گویی در گوینده می توان به کاهش اعتبار و ارزش اجتماعی دشنام گو است اشاره کرد.ناسزاگویی و بددهانی از اعتبار و شأن گوینده کاسته و شخصیت و اعتبار اجتماعی او را زیر سوال می برد.دشنام گویی نشانه افراد بی تمدن، ناپخته و بی نزاکت است که آثار آن
در فروپاشی اجتماعی و ایجاد تضاد و درگیری ها مشخص شده و باعث بروز خشونت در جامعه می شود،
به صورتی که گسترش و تداوم آن، شرایط اجتماعی جامعه را بحرانی تر می کند
مسلما هیچ کس تمایلی به برقراری ارتباط با فرد بددهن و ناسزاگو ندارد
و با کاهش شبکه ارتباطی، چنین فردی از عواقب منزوی شدن در امان نیست
و در مواردی اگر این ناسزاگویی شدید باشد مجازات های مربوطه شامل حال او خواهد شد
ناسزا و دشنام در شنونده هم آثار زیانباری به جا می گذارد که مهم ترین آن تحقیر شخصیت شنونده است
در این شرایط احتمال رفتار متعادل از او سلب می شود و ممکن است رفتاری غیرمتعادل و ناخوشایند از خود نشان دهد
اگر این ماجرا مداوم و تکرارشونده باشد، شنونده دشنام به تدریج درون گرا، منفعل و منزوی می شود
و موقعیت اجتماعی او به شدت به خطر می افتد.اضطراب، دردهای جسمی، مشکلات گوارشی، افسردگی، سردرد مداوم، اختلال خواب،
کاهش اعتماد به نفس و بیماری های جسمی بدون پایه و اساس پزشکی،
وابستگی شدید به دیگران و احساس گناه هم از عواقب تحمل ناسزا است

ناسزا بدتر از کتک
سخنان زشت و ناروا و توهین در هر فرم و صورتی که باشد آسیب زننده است
شاید باور نکنید اما بررسی ها نشان می دهد سوءرفتار عاطفی و روحی به مراتب از کتک زدن و سوءرفتار فیزیکی بدتر است
ضمن اینکه عوارض و علایم سوءرفتار جسمی مشخص و قابل اثبات است: کبودی، زخم، تورم واما وقتی به فردی ناسزا گفته می شود و به شدت مورد توهین قرار می گیرد، هیچ راهی برای اثبات و یا تعریف آن وجود ندارد
دفاع از خود در برابر ناسزا و توهین بسیار سخت است مگر اینکه
با همان رفتار زشت و صحبت های توهین آمیز پاسخ داده شود که کار هر کسی نیست و عواقب خودش را دارد
هشدار وقتی مطرح می شود که فرد به طور مداوم مورد توهین و ناسزاگویی قرار بگیرد و نتواند از خود دفاع کرده یا آن را اثبات کند
در این صورت روز به روز ایزوله تر شده و بیشتر در خود فرو می رود
معمولا افرادی که به ناسزاگویی و بددهنی عادت دارند بسیار دروغ گو هم هستند
و می توانند ماجرا را کاملا به نفع خود تعریف کرده و اتهامات دیگران را بیشتر کنند
معمولا ناسزاگویی و بددهنی در شرایطی پیش آمده و به صورت عادت درمی آید
که فرد موردنظر بلد نباشد چه طور با تعارضات و ناملایمات زندگی کنار آمده
و چه طور کنترل ترس و نگرانی خود را در دست بگیرد
به عبارتی با این سخنان زشت و ناروا از یک راهکار نادرست و فوری برای واکنش نشان دادن به دیگران استفاده می کند

فراکاو1