مالاریا

مالاریا مهم‌ترین بیماری انگلی در ایران است که توسط یک انگل خونی به نام پلاسمودیوم ایجاد می‌شود. پلاسمودیوم چهارگونه مختلف دارد به نام‌های (ویواکس، فالسی پارم، اووال و مالاریه). مالاریا سالانه در جهان موجب ابتلای بیش از 300 میلیون نفر و مرگ بین 7/2 -2/1 میلیون نفر می‌شود. در ایران سالانه حدود 20-15 هزار نفر بیمار مبتلا به مالاریا گزارش می‌شود. در حال حاضر انتقال مالاریا در جنوب استان سیستان و بلوچستان، جنوب استان کرمان، استان هرمزگان و شهرستان کنگان از استان بوشهر گزارش می‌شود.

مالاریا مهم‌ترین بیماری انگلی در ایران است که توسط یک انگل خونی به نام پلاسمودیوم ایجاد می‌شود. پلاسمودیوم چهارگونه مختلف دارد به نام‌های (ویواکس، فالسی پارم، اووال و مالاریه). مالاریا سالانه در جهان موجب ابتلای بیش از 300 میلیون نفر و مرگ بین 7/2 -2/1 میلیون نفر می‌شود. در ایران سالانه حدود 20-15 هزار نفر بیمار مبتلا به مالاریا گزارش می‌شود. در حال حاضر انتقال مالاریا در جنوب استان سیستان و بلوچستان، جنوب استان کرمان، استان هرمزگان و شهرستان کنگان از استان بوشهر گزارش می‌شود.

روش انتقال:

بیماری مالاریا از طریق گزش پشه آنوفل از فرد بیمار به انسان سالم منتقل می‌شود. در زمان خونخواری پشه آنوفل از فرد بیمار، انگل مالاریا همراه خون خورده شده وارد بدن پشه شده و در زمان گزش انسان سالم، انگل وارد خون فرد سالم شده و او را به بیماری مبتلا می‌کند. بیشترین زمان گزش از غروب آفتاب تا صبح می‌باشد. در موارد نادر امکان انتقال مالاریا توسط تزریق خون استفاده از سرنگ مشترک و از مادر باردار به جنین نیز وجود دارد.

تشخیص مالاریا:

توصیه می‌شود کسانی که سابقه مسافرت به مناطق مالاریاخیز را در یک سال گذشته داشته و یا قبلاً به مالاریا مبتلا شده‌اند و یا در مناطق مالاریاخیز سکونت دارند به محض بروز علائم مالاریا در کمتر از 24 ساعت به نزدیک‌ترین خانه بهداشت یا مرکز بهداشتی درمانی یا آزمایشگاه مالاریا مراجعه نمایند. تشخیص مالاریا به آسانی با تهیه و آزمایش یک لام خون محیطی انجام می‌شود و در مراکز دولتی رایگان است.

علائم مالاریا: 

حدود یک یا دو هفته بعد از گزش توسط پشه آنوفل آلوده، علائم بیماری در فرد مبتلا ظاهر می‌شود. این علائم شامل تب و لرز دوره‌ای، سردرد، تهوع، استفراغ، استخوان درد و گاهی اسهال و در موارد شدید تشنج و کما می‌باشد.

توجه:

گاهی علائم بیماری حتی یک سال بعد از گزش ایجاد می‌شود.

خطرات بیماری مالاریا:

بیماری مالاریا بخصوص نوع فالسی پارم آن بسیار خطرناک و گاهی کشنده است. زنان حامله و کودکان چنانچه به مالاریا مبتلا شوند در معرض خطر بیشتری هستند.

نشانه‌های مالاریای شدید عبارتند از:

                   -    ناتوانی در خوردن، آشامیدن، نشستن و ایستادن.      

-          استفراغ مکرر.

-          اختلال هوشیاری، گیجی و خواب‌آلودگی.

-          تشنج.

-          اختلال تنفسی (افزایش تعداد تنفس).

-          رنگ پریدگی کف دست یا ناخن‌ها.

-          ادرار تیره رنگ.

-          خون‌ریزی غیرعادی از لثه و بینی و هر قسمت دیگر از بدن.

-          زردی.

-          تب بالا 5/39 درجه سانتی‌گراد/ زیربغل).

توجه: 

در صورت مشاهده هریک از نشانه‌های مالاریای شدید سریعاً به نزدیکترین مرکز بهداشتی درمانی مراجعه شود.

درمان مالاریا:

داروهای ضد مالاریا اگر بدرستی و به موقع مصرف شوند باعث بهبود کامل بیمار یمی‌شوند. این داروها در مراکز بهداشتی درمانی وخانه‌های بهداشت به صورت رایگان برای بیماران تجویز می‌شوند. نکته مهم در درمان مالاریا استفاده درست و کامل داروهای ضد مالاریا مطابق دستور پرسنل بهداشتی می‌باشد.

توجه:

 با احساس هرگونه علائمی از تب، لرز، درد عضلانی و سایر تظاهرات بالینی مالاریا فوراً به نزدیکترین واحد بهداشتی مراجعه نموده تا با تهیه نمونه (لام خون) نسبت به تشخیص احتمالی مالاریا مبادرت شود.

پیشگیری از مالاریا:

 محافظت در برابر نیش پشه مالاریا با استفاده از پشه‌بند آغشته به حشره‌کش، قلم دور کننده حشرات و استراحت در اماکنی که با توری در برابر ورود پشه محافظت شده‌اند بهترین روش پیشگیری می‌باشد.

انتظار می‌رود ساکنین مناطق مالاریاخیز با کارکنان بهداشتی برای انجام عملیات کنترل مالاریا همکاری نمایند.

توجه:

با مراجعه به نزدیکترین واحد بهداشتی راهنمایی‌های ضروری را در زمینه پیشگیری از مالاریا دریافت نمایید.

سایت وزارت بهداشت