وبلاگ شخصی دکتر فرخ افتخار

هدف این وبلاگ کمک به حفظ سلامت و کارایی تمام مخاطبین است

وبلاگ شخصی دکتر فرخ افتخار

هدف این وبلاگ کمک به حفظ سلامت و کارایی تمام مخاطبین است

سوء هاضمه

تعریف : سوء هاضمه به احساس ناراحتی مبهم در شکم یا قفسه سینه گفته می شود که هیچ علت ارگانیک مشخص برای آن یافت نشده است . این احساس ناراحتی هنگام غذاخوردن یا بعد از آن ایجاد می شود .
معده ، مری و روده کوچک در سوء هاضمه درگیر هستند . مراقبت مناسب چنین بیمارانی شامل مراقبت شخصی و بررسی توسط پزشک می باشد . در موارد شدید و طول کشیده بیماری ، مراجعه به پزشک جهت بررسی علل ارگانیک ( عضوی ) سلامت عمومی بدن ، داروهای مصرفی ضرورت دارد .

تعریف : سوء هاضمه به احساس ناراحتی مبهم در شکم یا قفسه سینه گفته می شود که هیچ علت ارگانیک مشخص برای آن یافت نشده است . این احساس ناراحتی هنگام غذاخوردن یا بعد از آن ایجاد می شود .
معده ، مری و روده کوچک در سوء هاضمه درگیر هستند . مراقبت مناسب چنین بیمارانی شامل مراقبت شخصی و بررسی توسط پزشک می باشد . در موارد شدید و طول کشیده بیماری ، مراجعه به پزشک جهت بررسی علل ارگانیک ( عضوی ) سلامت عمومی بدن ، داروهای مصرفی ضرورت دارد .
● علائم و نشانه ها
در نظر بعضی از بیماران سوء هاضمه به آروغ زدن ، اتساع شکم ، احساس گاز زیاد در شکم و سیری زود رس اطلاق می شود که به آن ترش کردن همراه با نفخ می گوییم . در بعضی بیماران درد واقعی شکم و علائم شبیه زخم معده عنوان می شود ، در صورتی که هیچ زخمی وجود ندارد به آن ترش کردن بدون زخم می گوییم . گاهی این اصطلاح را بیماران برای توصیف احساس مبهمی که ناشی از بدی هضم غذا یا بدی تحمل بعضی غذاهاست به کار می برند . به طور کلی بعضی از علائم سوء‌هاضمه عبارتند از : - احساس درد خورنده یا سوزش شکم - نفخ ( احساس پری در شکم )- احساس گاز زیاد در شکم - سوزش سر دل ( بازگشت محتویات معده به حلق )- دل به هم خوردگی ( تهوع )- استفراغ - آروغ زدن
● علل سوء‌هاضمه :
۱ - بلع هوا ، می تواند به علت اضطراب مزمن ، خوردن سریع غذا ، نوشیدن نوشابه های گازدار ، نوشیدن هر نوشابه ای با نی ، جویدن آدامس ، مکیدن آب نبات سفت ، سیگار کشیدن و نامتناسب بودن دندانهای مصنوعی باشد و همچنین خود آروغ زدن مکرر می تواند بلع هوا را تشدید کند .
۲ - افزایش گاز روده ای ، می تواند به دنبال خوردن بعضی از مواد غذایی مثل حبوبات ، پیاز ، کلم و شلغم خام و ... ایجاد شود . بعضی از میوه ها ( انجیر ، خرما ، آلو ) آدامسها و آب نباتهای بدون قند ( که ماده شیرین کننده افزودنی دارند ) و عفونت ژیاردیا می توانند تولید گاز در روده ها را زیاد کنند . می توان با خیساندن حبوبات به مدت نیم ساعت قبل از پخت غذا و دور ریختن آب حاصل از خیساندن ، مانع سوء‌هاضمه شد .
۳ - عدم تحمل غذا ، مرکبات و غذاهای ادویه دار ، غذاهای چرب در ناراحتی دستگاه صفراوی و شیر و ...
۴ - اشکال در تخلیه کافی معده :
گاهی سوء‌هاضمه نشانه ای از ابتلا به یک مشکل جدی تر می باشد که می تواند به علت بیماری انسداد راه خروجی معده ، فلج معده ، زخم دوازدهه ، نارسایی لوزالمعده و ...
یا عموماً کاهش حرکت انتهای معده و تأخیر در تخلیه بدون علت و ناشناخته شده باشد . بدیهی است در مواردی که سوء هاضمه با کنار گذاشتن عادات بد غذایی و مصرف ضد اسیدها بهبودی نیابد ارجاع به پزشک ضرورت دارد ، بویژه در موارد زیر : بیمار بیش از ۵۰ سال سن داشته باشد .
اخیراً بدون دلیل دچار کاهش وزن شده باشد .
در بلع مشکل داشته باشد . استفراغهای شدید داشته باشد مدفوع سیاه و قیر مانندی دفع کند . ( این امر به معنی وجود خون در مدفوع است ) توده ای در محدوده معده خود لمس کند .
۵ - زیاده روی در مصرف الکل و نیز دخانیات در ایجاد سوء هاضمه نقش شناخته شده دارد . غذاهای چرب و یا غذاهای مانده با احتمال بیشتری باعث سوء هاضمه می شوند . توانایی آنزیمی افراد در هضم و جذب مواد غذایی متفاوت است . غذاهایی که خوب هضم و جذب شوند باعث تحریک گوارشی و علائم سوء هاضمه خواهند شد .
● ریسک فاکتورها ( عوامل خطر )
استرس ، سیگار ، مصرف الکل ، مصرف داروهایی که باعث تحریک و آسیب معده می شوند ( مانند آسپرین و مسکن های غیراستروئیدی ) و مصرف کافئین ازعوامل خطر ساز محسوب می شوند .
خستگی های جسمی و روحی از عوامل زمینه ساز و تشدید کننده سوء هاضمه محسوب می شوند .
● پیشگیری
▪ از مصرف غذاهایی که خوب هضم نمی کنید پرهیز کنید . از مصرف غذاهای چرب پرهیز کنید .
▪ هنگام غذاخوردن و یا آشامیدن آرامش داشته باشید . به آهستگی غذا بخورید .
▪ از مصرف الکل ، سیگار کشیدن ، کافئین خودداری کنید .
▪ از انجام فعالیت بدنی و ورزش بعد از غذا خوردن پرهیز کنید .
▪ از بلع هوا جلوگیری کنید . بلع هوا معمولاً هنگامیکه مشغول آدامس جویدن هستید یا با دهان باز غذا می خورید و یا هنگام غذا خوردن صحبت می کنید رخ می دهد .
▪ بلافاصله بعد از صرف غذا دراز نکشید و بعداز صرف شام ، ‌زیر سرتان را با چند بالش بالاتر ببرید .
از مصرف خودسرانه آسپیرین و مسکن های غیراستروئیدی ( مثل دیکلوفناک و ... )‌جداً پرهیز کنید .
▪ در صورت تشدید علائم یا طولانی شدن آنها جهت بررسی سلامت سیستم گوارشی و علل ارگانیک مسبب سوء هاضمه مراجعه به پزشک سودمند است .
▪ در صورتیکه علائم بیماری شدید نیست مصرف شربت های آنتی اسید توصیه می شود .
▪ در موارد شدیدتر با نظر پزشک معالج استفاده از داروهای مثل رانیتیدین در برطرف کردن علائم کمک کننده خواهند بود .
▪ همانطور که اشاره شد سوء هاضمه می تواند بدلیل بیماریهای ارگانیک نیز بوجود آید . در زیر لیستی از بیماریهای که باعث سوء هاضمه می شوند ارائه می شود .
▪ التهاب معده ( حاد یا مزمن )
▪ التهاب مزمن کیسه صفرا
▪ التهاب مزمن لوزالمعده
▪ زخم اثنی عشر
▪ زخم معده
▪ بدخیمی های معده ، مری و دیگر قسمت های لوله گوارشی )
▪ سندرم های سوء جذب مثل کمبود آنزیم لاکتات دهید روژناز که در هضم شیر مؤثر است . یا بیماری سلیاک ،‌...

پایگاه اطلاع رسانی پزشکی ایران سلامت

نظرات 2 + ارسال نظر
. جمعه 26 آذر‌ماه سال 1389 ساعت 12:50 ق.ظ

سلام

نگارگر جمعه 26 آذر‌ماه سال 1389 ساعت 01:07 ق.ظ http://arezoyparvaz.blogfa.com

سلام
پدرم درتاریخ ۱۰/۹/ ۸۹ به دلیل درد معده در بیمارستان بستری شدکه اونجا دکترا گفتن زخم معده و ورم لوزالمعده یا زخم لوزالمعده داره .یک هفته بستری بود و چیزی هم بهش ندادن بخوره حتی آب .بعدش مرخص شد و گفتن میتونه غذا بخوره بشرطی که ادویه دار نباشی و....الآن ۱۰ روزه که خونه هس ولی به شدت لاغر شده وغذاهم به زور میخوره و خیلی ترش میکنه بعداز خوردن یه ذره غذا یا یه کم آب می افته روی سکسکه . خیلی خیلی زیاد ضعیف شده جوری که نای حرف زدن نداره . حتی از بیحالی و مریضی نمی تونه بشینه مرتب میگه آتیش گرفتم از داخل گرٌ گرفتم و چیز خنک میخوره اما تاثیری نداره به خاطر لوزالمعدش قندشم بالارفته۳۷۴هست . یه دکتر گفته هنوز باید بستری می بوده یعنی خیلی وضعیتش خطرناکه ؟آدرس وبلاگمو گذاشتم برام پیغام بذارید لطفا .مرسی

با سلام
با توضیحات شما حتما" باید بستری شود حداقل برای آنکه تغذیه صحیح (شاید نوعی از تغذیه وریدی لازم باشد)انجام شود.انشاالله مشکل مرتفع خواهد شد.

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد