اثر نامطلوب داروهای روانگردان بر سلامت دهان و دندان

در مطالعاتی که در بخش آسیب شناسی دهان واحد دندانپزشکی دانشگاه آزاد بر روی ضایعات دهانی مصرف کنندگان داروهای روان گردان متامفتامین (Crack، کریستال، شیشه و…) صورت گرفت مشخص شد این دارو ها اثرات مخرب و جبران ناپذیری بر روی سلامت دهان مصرف کنندگان ایجاد می کنند.
دکتر دنیا صدری عضو هیات علمی واحد دندان پزشکی با اعلام نتایج این تحقیقات گفت: «متامفتامین پودری شیشه ای، سفید، بدون بو و تلخ مزه است که به راحتی در آب و الکل حل می شود، به شدت اعتیادآور بوده و از طریق تدخینی، استنشاق، بلع و تزریق داخل وریدی استفاده می شوند و چون برخلاف سایر مواد مخدر مصرف آن آسان و بدون نیاز به لوازم و ادوات خاصی است، ابعاد مشکلات آن نیز گسترده تر است.»
عضو هیات علمی واحد دندان پزشکی با اشاره به اینکه آمفتامین ها از گروه داروهای محرک سیستم اعصاب مرکزی هستند که جهت درمان افسردگی های مقاوم به درمان، نارکولپسی، مشکلات تمرکزحواس و کاهش وزن استفاده پزشکی دارد، اولین بار در سال ۱۸۹۳ بصورت غیرقانونی با عنوان متامفتامین در ژاپن ساخته شد و امروزه با عناوین تجاری(Crank، کریستال، شیشه و…) شناخته می شود گفت: «اثر فارماکولوژیک این مواد از طریق آزاد کردن ماده شیمیایی دوپامین در مغزاست که نتیجه آن احساس لذت، افزایش تمرکز حواس، احساس پرانرژی بودن، پرحرفی واحساس سرخوشی است. این دارو اشتها را به شدت کاهش می دهد و منجر به افزایش تمایلات جنسی می شود و به همین دلیل گروه هدف آن جوانان هستند با جلوگیری از حذف مجدد نوراپی نفرین قدرت سمپاتیک را افزایش داده و باعث طپش قلب، افزایش فشار خون و تنفس سریع می شود»
وی افزود: «عوارض روحی روانی سو مصرف این دارو اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، توهم، تغییرات ناگهانی روحی و رفتارخشونت آمیز است و قدرت اعتیادآوری این دارو از کوکائین به مراتب بیشتر است چرا که میزان بقاء کوکائین در بدن بعد از مصرف ۸ تا ۲۰ دقیقه است ولی متامفتامین ها ۶ تا ۸ ساعت دربدن باقی می مانند.»
صدری ضمن اشاره به علائم سیستمیک متامفتامین از جمله: تخریب کبد و کلیه، کاهش دمای بدن، سوء تغذیه، کاهش قدرت سیستم ایمنی، درد قفسه سینه، سکته قلبی، عرق شدید، احساس بی حسی پوست، تنفس کوتاه وتند، عدم کنترل حرکات ماهیچه ای، افزایش فشارخون، تخریب عروق مغزی و سکته های مغزی، درخصوص عوارض دهانی این محصول به ایسکا گفت: ضایعات دهانی مصرف کنندگان متامفتامین شامل خشکی دهان ، بهداشت نامناسب دهان، احساس مزه بد دهان، وقوع پوسیدگی های گسترده دندانی در سطح باکال و مناطق بین دندانی و همچنین انقباضات عضلات جونده که منجر به براکسیسم (Bruxism) و سایش های متعدد دندانی و نیز بیماری های پریودونتال و مشکلات مفصل TMJ (فکی گیجگاهی) می شود.
عضو هیات علمی بخش آسیب شناسی دهان واحد دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص درمان مشکلات دهان این افراد افزود: «شرط اصلی درمان، توقف کامل مصرف این مواد است و بعد از آن توصیه می شود: روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشند، از مصرف تنباکو، نوشابه های الکلی و کافئین دار خودداری کنند، بهداشت دهان را رعایت کنند، وضعیت تغذیه خود را بهبود بخشند و همچنین با استفاده از محصولات حاوی فلوراید (ژل، دهانشویه و…) از گسترش پوسیدگی های دندانی پیشگیری کنند.»
صدری ضمن اشاره به اینکه افراد معتاد به این مواد، اغلب مشکلاتی چون اضطراب، افسردگی و پارانوئید دارند و جهت تخفیف اضطراب درمانهای دندانپزشکی، این مواد را قبل از مراجعه به دندانپزشک مصرف می کنند، به دندانپزشکان توصیه کرد تا با علائم دهانی مرتبط با سوء مصرف روان گردان ها ،عوارض بالینی وخطرات پزشکی حین درمان دراین بیماران آشنا شوند و ضمن مصاحبه و معاینه بیمار، به بررسی علائم ناشی از سو مصرف بپردازند چرا که استفاده از بی هوشی عمومی یا بی حسی موضعی با داروهای دارای اپی نفرین یا نیتریک اکساید در افرادی که بیش از ۶ ساعت از سو مصرف دارو در آنها نگذشته است می تواند منجر به ایست قلبی و مرگ ناگهانی شود. همچنین این افراد ممکن است به دلیل رفتارهای پر خطر، ناقل بیماری های خطرناکی از جمله ایدز و هپاتیت باشند.
سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۹ تخمین زد که درسراسر دنیا ۳۵ میلیون نفر درگیر سو مصرف روان گردان ها هستند که ۵/۱۰ میلیون نفر آنها در ایالات متحده آمریکا ساکن هستند از لحاظ جهانی ایالات متحده آمریکا، مکزیک، آمریکای جنوبی، خاورمیانه، کشورهای عربی، آسیا و استرالیا بیشترین درگیری را دارند. ایران چون از نظر جغرافیایی هم درآسیا وهم درخاورمیانه قرار دارد وچون جوانان بخش عمده ای از هرم سنی جمعیت کشور را شامل می شوند از کشورهای درمعرض خطر می باشد و به گزارش مقامات مسئول تغییر مصرف موادمخدر سنتی به سمت مواد نو پدید در سال گذشته ۱۴ درصد افزایش داشته است.سایت پزشکان ایران